پذیرفته شده برای ارائه شفاهی ، صفحه 449-458 (10) اصل مقاله (877.49 K)

¹محمد شمس‌الدینی؛ ²کاظم فولادی قلعه

¹پژوهشگر آینده‌پژوهی، پژوهشکده‌ی حضرت ولیعصر (عج)، دانشگاه جامع امام حسین (ع)

²استادیار گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده مهندسی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران؛ سرپرست آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر دانشگاه تهران

یکی از روش‌های فهم دقیق معانی الفاظ، ریشه‌شناسی آنهاست. در ریشه‌شناسی مفهوم سایبرنتیکز، هیچ پژوهشگری تا کنون، ریشه‌ی آن را به مفهومی غیر از کوبرنتس (kybernetes) در زبان یونانی نبرده است؛ اما تقریباً همه‌ی این پژوهشگران، پیش از آن را بررسی نکرده‌اند و به نظر می‌رسد که با مطالعه‌ی پیش از یونان، معانی مهمتری از این مفهوم، روشن می‌شود. در این پژوهش، برای رسیدن به معنای دقیق‌تری از مفهوم سایبرنتیکز و به طور خاص مفهوم سایبر، با استفاده از روش زبان‌شناسی تاریخی و به طور مشخص، ریشه‌شناسی و عبارت‌شناسی، سعی شده است تا ریشه‌های پیش‌تری از این مفهوم را در نزد متفکرانی که این مفهوم را استفاده کرده‌اند، کاوش کنیم. در نتیجه با ریشه‌شناسی مفهوم سایبر و مفاهیم نزدیک به آن مانند جبر، زمینه‌های جدیدی از ریشه و معنای تاریخی سایبر پیشنهاد شده است. نهایتاً با دسته‌بندی شواهد و طرح 6 محور مفهومی به عنوان شاهد برای هم‌ریشگی دو مفهوم سایبر و جبر، مدعی شده‌ایم که سایبر، برگرفته از مفهوم جبر است و به لحاظ کارکردی نیز، اراده‌ای که در پس جهان سایبر قرار گرفته است، همان اراده‌ای است که در بنیاد معنایی مفهوم جبر نشسته است.

ریشه‌شناسی؛ سایبر؛ جبر؛ زبان‌شناسی تاریخی