پذیرفته شده برای ارائه شفاهی ، صفحه 121-132 (12) اصل مقاله (895.88 K)

محسن ابراهیمی

دانش‌آموخته حوزه علمیه قم. دکتری فلسفه دانشگاه اصفهان

در تحلیلی فلسفی، فضای سایبر را می‎توان فضای شناختی دانست که در آن، دو قوای وهم و متخیله به شکل عمده به فعالیتهای شناختی می‎پردازد و حاصل آن، آگاهی‎هایی جزئی است که ایجاد ویا انتقال داده می‎شود. تفاوت این فضا با جهان خارج، نشان از تفاوت حکمرانی آن می‎دهد؛ به این صورت که حکمرانی در این فضا، مبتنی بر جایگاه قوای شناختی است و بر همین اساس، سه صورت از حکمرانی، امکان تحقق دارد: حکمرانی اول، مبتنی بر مولفه‎های غیرشناختی است که با توجه به شناختی بودن آن، حکمرانیِ ضعیف است. صورت دوم، بر اساس حاکمیت قوای وهم و متخیله و ویژگیهای آن است. این صورت از حکمرانی، نامطلوب است؛ زیرا حاصل آن، با توجه به ویژگی کثرت‌طلبی قوۀ واهمه و متخیله، تفرقه و تشتت است. اما صورتی دیگر از حکمرانی، بر اساس مرتبه عقل است. مولفۀ اصلی این حکمرانی در این است که آگاهی موجود در فضای سایبر، با توجه به تواناییهای قوۀ عقل، می‎تواند متعلق آگاهی درجۀ دومی برای ارزیابی قرار بگیرد و با یافتن شرایط صدق و توجیه، به معرفت تبدیل بشود. بنابراین پایه حکمرانی مطلوب بر فضای سایبر -که ناظر به اعمال قدرت، جعل قوانین و نظارت است- مبتنی بر حاکمیت و تفوق قوۀ عاقله است.

حکمرانی فضای سایبر؛ قوای شناختی؛ متخیله و واهمه؛ قوه عاقله؛ معرفت